Đó là khẳng định của Thứ trưởng Bộ NNPTNT Vũ Văn Tám với PV Báo Lao Động trong vấn đề bồi thường, hỗ trợ cho ngư dân 4 tỉnh miền Trung bị thiệt hại do sự cố cá chết.
Thứ trưởng Vũ Văn Tám cho biết:
- Bộ NNPTNT đã phối hợp với các bộ, ngành và địa phương xây dựng đề án “Xác định, bồi thường thiệt hại và hỗ trợ khắc phục hậu quả, khôi phục sản xuất, chuyển đổi nghề cho người dân bị ảnh hưởng bởi sự cố môi trường”. Đến nay đã nhận được ý kiến góp ý 8/13 cơ quan cho đề án. Theo kế hoạch, bộ sẽ hoàn thiện trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt đề án trong tháng 9.2016.
Trong tháng 10.2016, ngư dân 4 tỉnh ven biển miền Trung sẽ được đền bù thiệt hại do sự cố biển, trong đó bao gồm cả đối tượng trực tiếp và gián tiếp. Làm sao để các phương án đền bù đảm bảo công bằng, đúng người, đúng mức độ thiệt hại, không để xảy ra khiếu kiện, tiêu cực?
- Theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ NNPTNT đã có văn bản hướng dẫn, trong đó đã có sự phân loại các nhóm đối tượng bị thiệt hại. Hướng dẫn, chỉ đạo quy trình tổ chức thực hiện phải dựa vào chính quyền, đoàn thể cơ sở cụ thể. Đó là công tác kê khai, thống kê, đánh giá thiệt hại phải được tổ chức chặt chẽ, đúng quy định của pháp luật, có sự tham gia trực tiếp của người dân, cộng đồng và chính quyền; khẩn trương, kịp thời, phù hợp với tình hình thực tế, phạm vi, mức độ ảnh hưởng. Đảm bảo tính khách quan, dân chủ, công khai, minh bạch.
Thành lập Hội đồng đánh giá thiệt hại ở cơ sở, trực tiếp hướng dẫn, chỉ đạo thôn/xóm thực hiện các bước theo quy định; thành phần tham gia Hội đồng gồm lãnh đạo chính quyền, đại diện các đoàn thể, đại diện của người dân và đại diện chức sắc tôn giáo (nếu có). Thôn/xóm tổ chức họp cộng đồng, xem xét, thống nhất và niêm yết công khai danh sách, số lượng thiệt hại theo quy chế thực hiện dân chủ cơ sở. Xác nhận số lượng thiệt hại cho từng tổ chức, cá nhân.
Thưa Thứ trưởng, có thông tin cho rằng, một số nơi có hiện tượng “khai khống”?
- Hiện nay các tỉnh đang thực hiện kê khai danh sách, công tác này vẫn chưa xong nên chúng tôi vẫn chưa có được danh sách chính thức. Như tôi đã nói ở trên, việc đền bù, hỗ trợ phải được thực hiện theo đúng quy định, có thẩm tra, kiểm tra chéo, có sự tham gia góp ý kiến của người dân, sàng lọc đúng, đủ, không bỏ sót đối tượng, không để xảy ra khiếu kiện và các vấn đề tiêu cực.
Với việc chưa được đánh bắt trong vòng dưới 20 hải lý, thì nhiều ngư dân không đủ vốn để đóng tàu công suất lớn ra khơi. Chính phủ có chính sách hỗ trợ các đối tượng này như thế nào, thưa ông?
- Bộ NNPTNT được Thủ tướng Chính phủ giao xây dựng đề án tổng thể. Theo đó, các chủ tàu cá có tàu không lắp máy hoặc lắp máy công suất dưới 90CV được vay vốn tại các ngân hàng thương mại nhà nước để đóng mới tàu cá có tổng công suất máy chính từ 90CV đến dưới 400CV; Nhà nước hỗ trợ 100% kinh phí mua bảo hiểm cho các tàu cá và bảo hiểm tai nạn thuyền viên.
Về hạn mức, lãi suất và thời hạn cho vay, ngư dân có thể lựa chọn một trong hai hình thức như: Vay 90% tổng giá trị đầu tư đóng mới, với lãi suất 7%/năm, trong đó chủ tàu cá chỉ phải trả lãi suất 1%/năm. Thời hạn cho vay hỗ trợ lãi suất: 15 năm, chủ tàu cá được thế chấp giá trị tài sản hình thành từ vốn vay làm tài sản để bảo đảm khoản vay. Được hỗ trợ một lần bằng 50% giá trị tàu đóng mới (bao gồm giá trị tàu, trang thiết bị hàng hải, trang thiết bị bảo quản và ngư cụ), nhưng không quá 2 tỉ đồng/tàu.
Còn chính sách hỗ trợ ngư dân nếu có nguyện vọng, sẽ được ưu tiên đi xuất khẩu lao động ở nước ngoài theo nghề đánh bắt hải sản. Sau khi về nước thì sao?
- Người dân có nhu cầu đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng được ưu tiên theo các ngành nghề phù hợp với đặc điểm của ngư dân vùng biển và gắn với sinh kế từ biển khi đủ điều kiện.
Các thị trường tập trung ưu tiên: Ngư nghiệp tại Hàn Quốc, đánh bắt gần bờ tại Đài Loan, Hàn Quốc, thực tập sinh chi phí thấp tại Nhật Bản, đánh bắt gần bờ tại Thái Lan.
Sau thời gian làm việc ở nước ngoài, những lao động này sẽ trở về nước làm việc và đây là nguồn lao động có tay nghề cao, có kinh nghiệm, được đào tạo bài bản, tiếp thu các công nghệ, kỹ thuật sản xuất tiên tiến.
Đây là nguồn bổ sung lao động nghề cá quan trọng để phục vụ phát triển nghề cá xa bờ trong những năm tới đây. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sẽ phối hợp với các bộ ngành và địa phương liên quan để có kế hoạch phát triển và sử dụng nguồn lực lao động này sau khi họ kết thúc hợp đồng làm việc ở nước ngoài và trở về nước.
Xin trân trọng cảm ơn Thứ trưởng!
Bài viết được đăng trên chuyên trang tamlongvang.laodong.com.vn bởi (LĐ) - Số 227 KHÁNH VŨ (THỰC HIỆN)
Ba